- Μπασάνο
- I
(Bassano). Επώνυμο οικογένειας (αδελφών) Κορσικανών φιλελλήνων.1. Αντόνιο (; – Ναύπλιο 1836). Όταν άρχισε η Ελληνική Επανάσταση ήρθε στην Ελλάδα και διορίστηκε διοικητής μικρού πολεμικού στόλου στον Αμβρακικό και στον Κορινθιακό κόλπο. Αιχμαλωτίστηκε στην Πρέβεζα, αλλά αργότερα απελευθερώθηκε. Έφτασε στο βαθμό του πλοίαρχου.2. Πασκάλ (; – 1827). Κατέβηκε στην Ελλάδα μόλις άρχισε η Επανάσταση και αγωνίστηκε κάτω από τις διαταγές του Φαβιέρου. Διακρίθηκε κυρίως στη μάχη του Χαϊδαριού. Σκοτώθηκε στις 6 Μαΐου 1827, κοντά στους Τρεις Πύργους.II(Bassano). Οικογένεια Ιταλών ζωγράφων καταγόμενη από την ομώνυμη περιοχή. Η δραστηριότητά της καλύπτει όλον τον 16o αι. έως τις αρχές του 17ου. Ο κυριότερος εκπρόσωπος της οικογένειας ήταν ο Γιάκοπο ντα Πόντε, επονομαζόμενος ιλ Μπασάνο (Μπασάνο, περ. 1517-1592), γιος του Φραντσέσκο του πρεσβύτερου, μέτριου ζωγράφου, που εργάστηκε από το 1501 έως το 1540. Ο Γιάκοπο μαθήτευσε στη Βενετία κοντά στον Μπονιφάτσιο ντε Πιτάτι και επηρεάστηκε από τον Πορντενόνε, τον Τισιανό και τον Τιντορέτο. Από τα πρώτα του έργα φανερώνει εξαιρετική χρωματική ευαισθησία και μια σαφή τάση να μετατρέπει ακόμα και τη θρησκευτική ζωγραφική σε ρωπογραφία («Παναγία του Σοράντσο», «Η Φυγή στην Αίγυπτο», 1536-37 στο Μουσείο του Μπασάνο και «Η Προσκύνηση των Μάγων», 1530-40 στην Εθνική Σκοτική Πινακοθήκη του Εδιμβούργου). Το βίαιο χρώμα με εναλλασσόμενους ψυχρούς και θερμούς τόνους, η ελεύθερη και άνετη σύνθεση, το φως που διαθλάται στα ενδύματα και αντανακλά στο βάθος των πινάκων με τους μακρινούς ορίζοντες είναι χαρακτηριστικά των έργων της ωριμότητάς του (η «Αποτομή του Προδρόμου» στην Κοπεγχάγη, η «Προσκύνηση των ποιμένων» στη Στοκχόλμη και στην Πινακοθήκη Μποργκέζε στη Ρώμη, η «Ανάπαυση κατά τη φυγή στην Αίγυπτο» στην Αμβροσιανή Πινακοθήκη του Μιλάνου). Στα μεταγενέστερα έργα του (όπως η «Σταύρωση», 1562, του Δημοτικού Μουσείου του Τρεβίζο και ο «Άγιος Ρόκκος ανάμεσα στους πανωλόβλητους», 1576, Μιλάνο, Πινακοθήκη Μπρέρα) ο Γιάκοπο έφτασε σχεδόν στην αφαίρεση χρησιμοποιώντας πλατιές λουρίδες ή κηλίδες από καθαρά χρώματα (πράσινα, κόκκινα, κίτρινα) επάνω σ’ ένα ακαθόριστο βάθος. Από τους γιους του, ο Φραντσέσκο ήταν ο πλησιέστερος συνεργάτης και οπαδός του· έργο του είναι η «Άλωση της Πάντοβας» στο ανάκτορο των δόγηδων της Βενετίας· ο Λέανδρος (1553-1622) εφάρμοσε την τεχνοτροπία της τελευταίας περιόδου του πατέρα του στη νεκρή φύση και στην προσωπογραφία. Ο Τζαμπατίστα και ο Τζιρόλαμο ήταν κυρίως αντιγραφείς.
Τμήμα του έργου «Ο άγιος Ρόκκος ανάμεσα στους πανωλόβλητους» (1576), που αποτελεί ένα από τα αριστουργήματα του Ιταλού ζωγράφου Γιάκοπο ντα Πόντε, του αποκαλούμενου Μπασάνο (Πινακοθήκη Μπρέρα, Μιλάνο).
Dictionary of Greek. 2013.